Het REM eiland komt naar Amsterdam

WO 23 MAART: Op zaterdag 26 maart vertrekt het REM eiland, vrijwel kant-en-klaar, vanuit Delfzijl over de Noordzee naar Amsterdam. De tocht duurt, naar verwachting, 36 uur, wat betekent dat het voormalig media-eiland zondag 27 maart aankomt aan de Haparandadam. Aan de westzijde van de dam, die de scheiding vormt tussen de Minervahaven en de Houthaven, gaat het REM eiland opnieuw een pioniersfunctie vervullen. Het stalen eiland telt 3 verdiepingen, weegt 450 ton en zal afhankelijk van de weersomstandigheden op 1, 2 of 3 april op de 10 meter hoge poten getild worden. Drie drijvende hijsbokken met de namen ‘Triton’, ‘Atlas’ en ‘Amsterdam’  en hijsmasten van 60 meter gaan deze klus klaren. Een exacte aankomsttijd en moment van plaatsing is momenteel niet te geven. Na plaatsing wordt het platform afgebouwd. Dit zal naar verwachting 6 weken in beslag nemen.

Trekpleister

Het platform is een opvallende verschijning. Onder het motto ‘beleving is de beste promotie’ is het REM eiland een toekomstig trekpleister in de Houthaven. Vanaf het REM eiland kunnen bezoekers de havens, de bedrijvigheid op het IJ optimaal ervaren en de ontwikkeling van de Houthaven volgen. Met de recreatieve functie draagt het REM eiland bij aan het levendig houden van het gebied en biedt het bezoekers de mogelijkheid om de omgeving te (her)ontdekken. Het REM eiland is gestript, gerenoveerd en uitgebreid. Architectenbureau Concrete tekende voor het ontwerp van het exterieur. Het gerenoveerde REM eiland is nog steeds stoer en functioneel. Het voldoet nu aan de veiligheidseisen van deze tijd, heeft meer ramen voor het nodige licht en een derde verdieping. Het onderste dek biedt onderdak aan ‘NEWPEOPLE’. Op het 2e en 3e dek komt het REM Eiland Restaurant waarvan de opening gepland staat in mei van dit jaar. Vanaf het dakterras, op 22 meter hoogte, is een fantastisch uitzicht op één van de oudste havens van Amsterdam.

Verleden en invulling van het REM eiland

In 1963 kwam de Haagse Will Hordijk met het idee voor een media-eiland in zee. Samen met een aantal andere pioniers ging hij het avontuur aan. Die pioniersdrang leidde tot de bouw van het REMeiland. Een 100% stalen platform. Hét eerste prototype van een booreiland en een typisch voorbeeld van functionele ingenieurskunst. De mannen liepen op de troepen vooruit: commerciële radio- én televisie-uitzendingen vanuit zee via een zendmast, ruim 100 meter boven de zeespiegel. Als aanvulling op de programma’s van het toen enige net: Nederland 1. Omdat de Nederlandse wet geen commerciële

uitzendingen toestond werd gekozen voor een locatie 9 kilometer uit de kust van Noordwijk, dus buiten de territoriale wateren.

Populair in die tijd

Nog voor de verankering van de constructie op de zeebodem was TV-Noordzee al razend populair. Reden hiervoor was de groots opgezette reclamecampagne en de mogelijkheid voor iedere Nederlander om voor 10 gulden een aandeel te kopen. De bouw van het eiland startte in 1964 in de Ierse havenstad Cork. De onderdelen van het eiland

werden vervoerd op een vrachtschip dat speciaal was omgebouwd tot werf met een volledige betonfabriek aan boord. Zeventig vakmannen werkten acht dagen continu aan het plaatsen van het eiland. Op 15 augustus 1964 was de eerste commerciële TV uitzending vanaf het REM eiland was een feit. Er ontstond in Nederland een run op speciale REM-ontvangstantennes. Binnen enkele dagen werden er duizenden verkocht.

Programma’s

Het televisieaanbod bestond voornamelijk uit shows, speelfilms, feuilletons en

legendarische uitzendingen zoals ‘Mr. Ed, het Sprekende Paard’ en ‘De Onzichtbare Man’. Ook bijzonder voor die tijd waren de reclames van grote adverteerders zoals Coca Cola en Brylcreem. Nederland en West-België maakten kennis met commerciële TV.

Het Nederlandse publiek smulde van de uitzendingen. Maar de Nederlandse overheid dacht er heel anders over.. “Maar het toelaten van reclame boodschappen mag niet ten gevolge hebben dat het ten koste gaat van de geestelijkheid”. De leden van de Tweede Kamer stemden in groten getale voor een anti-REM wet. Daarmee kwam al na een periode van vier maanden een eind aan de uitzendingen. De Rijkspolitie te water bestormde het eiland met veel vertoon. Alle zendapparatuur werd in beslag genomen en de zendmast werd onklaar gemaakt.

Ander doel

Na deze brute invasie nam de overheid het platform zelf in gebruik, als meetpost van Rijkswaterstaat. De groep ‘zendpiraten’ verenigden zich en richtten de TROS op. In 2006 werd het eiland ontmanteld en aan wal gebracht. Omdat het eiland in slechte staat verkeerde dreigde sloop. In 2008 stuitte Horeca ondernemer Nick van Loon via Google op de Werf in Vlissingen waar het eiland lag opgeslagen. Hij maakte een plan voor een restaurant in het IJ van Amsterdam. Hij benaderde Architectenbureau Concrete voor het ontwerp en presenteerde het aan projectontwikkelaar de Pincipaal. De plannen voor de nieuwe woonwijk in de Houthaven waren inmiddels in een vergevorderd stadium en om dit nieuwe gebied op de kaart te zetten werd nog gezocht naar een creatieve manier om het gebied te promoten. Het idee van Van Loon was hiervoor een buitenkans. De

recreatieve functie van het REM-eiland kan het gebied tijdens de herontwikkeling levendig houden en bezoekers de gelegenheid geven het gebied te (her)ontdekken.

Geen museum

Zoals eerder door me gemeld waren er plannen tot de inrichting van een museum op mediagebied. De eigenaar heeft van dit plan afgezien omdat er geen geld voor beschikbaar is. Maar toch heeft men op deze manier het mediamonument, dat gerekend kan worden tot Nederlands industrieel en cultureel erfgoed, gered van de sloop. In alle levensfasen van het REM-eiland speelden de begrippen: pionieren en innoveren een

fundamentele rol. Hierdoor is het REM-eiland een inspirerend icoon geworden voor vernieuwing.

Invulling REM eiland:

Op de 2e en 3e dek komt het Rem eiland restaurant gerund door Hilly Engels en Nick van Loon. Van Loon is tevens de initiatiefnemer van de nieuwe bestemming voor het REM eiland. De opening staat gepland in mei van dit jaar. Het eerste dek biedt onderdak aan het e-commerce & marketing recruitment en interim management bureau NEWPEOPLE, dat ook een studio voor bedrijfsbijeenkomsten op het vlak van nieuwe media zal runnen. Dus je weet waar je een kijkje kunt nemen, als je Amsterdam de komende maanden met een bezoekje vereert.